Υπόθεση Χοβερκραφτ: Τα χρυσοπληρώσαμε, δεν τα χρησιμοποιήσαμε ποτέ και τώρα παροπλίζονται στα …κρυφά.
Του Γιώργου Πετρίδη
Τα γιγαντιαία πλοία ταχείας μεταφοράς προσωπικού και αρμάτων μάχης – Zubr είναι η ονομασία τους στα ρωσικά – αγοράστηκαν από το ελληνικό υπουργείο Αμυνας από το 2000 ως το 2001 μετά κόπων και βασάνων και κόστισαν στο Ελληνικό Δημόσιο περισσότερα από 200 εκατ. δολάρια.
Τα μεταχειρισμένα αποβατικά πλοία χρησιμοποιήθηκαν λίγο, ελάχιστα ή καθόλου από το Πολεμικό Ναυτικό και ήδη έχει αρχίσει ο παροπλισμός τους (!), κι αυτό διότι τα οφέλη από την επιχειρησιακή τους χρήση ήταν μηδαμινά, ενώ η πανάκριβη συντήρηση τους τα καθιστά σχεδόν ασύμφορα.
Ωστόσο, από την προμήθεια αυτή φαίνεται πως κάποιοι αποκόμισαν τεράστια οφέλη. Ο υπαινιγμός αυτός περιέχεται σε ηλεκτρονικό μήνυμα που απέστειλε τον Απρίλιο του 2001 ένας από τους ενδιαφερόμενους να προσφέρει «συμβουλευτικές» υπηρεσίες για την πώληση στην Ελλάδα των μεγαλύτερων αποβατικών σκαφών στον κόσμο.
Την εποχή εκείνη η ελληνική κυβέρνηση είχε ήδη αγοράσει δύο αερόστρωμνα τύπου Zubr από τα αποθέματα του Ρωσικού Ναυτικού και προχωρούσε στην προμήθεια ακόμη δύο πλοίων ταχείας μεταφοράς από την Ουκρανία.
«Σε παρακαλώ, δες τι μπορεί να γίνει, δεδομένου ότι είναι πιθανόν να απαιτούνται πολύ ειδικές μέθοδοι προσέγγισης του υπουργείου Εθνικής Αμυνας», ανέφερε ο αποστολέας του email στον συνεργάτη του και συνέχιζε: «Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η συμφωνία που έγινε ήδη με τους Ρώσους απέφερε τεράστια κέρδη (profits) σε όλα τα μέρη, οπότε και οι Ουκρανοί θέλουν το ίδιο, όμως είναι μόνο φήμες, φυσικά. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι οι Ελληνες είναι πολύ ικανοποιημένοι από αυτά τα σκάφη και θέλουν περισσότερα».
Πράγματι, το ελληνικό υπουργείο Αμυνας παρήγγειλε ακόμη δύο μεταχειρισμένα αποβατικά πλοία από το Ουκρανικό Ναυτικό, και σίγουρα τα κέρδη ή οφέλη στα οποία αναφέρεται απερίφραστα ο επίδοξος αντιπρόσωπος δεν αφορούν προφανώς στην επιχειρησιακή εκμετάλλευση των πλοίων. Κι αυτό διότι τα πλοία δεν χρησιμοποιήθηκαν παρά μόνο περιστασιακά σε ορισμένες ασκήσείς. Οι περιορισμοί στη χρήση τους ήταν μεγάλοι αφού τα πλοία μάλλον δεν είχαν σχεδιαστεί για το Αιγαίο, αλλά για να επιχειρούν στις ρωσικές λίμνες. Οπως αναφέρεται στον φάκελο των ρωσικών αερόστρωμνων, τα ρωσικά πλοία μπορούν να αναπτύξουν ταχύτητα 30-40 κόμβων, αλλά και να επιχειρήσουν σε κατάσταση θάλασσας μέχρι 4 μποφόρ!
Στον φάκελο της «υπόθεσης Zubr» περιέχονται και αντίγραφα της αλληλογραφίας μεταξύ του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και της ιδιωτικής εταιρείας που εμφανιζόταν ως ο αντιπρόσωπος των πωλητών από την Ουκρανία. Σε μια από τις επιστολές αυτές την οποία υπογράφει ο Κος Νικόλαος Αρταβάνης επισημαίνεται ότι «η οικονομική προσφορά που σας έχω κάνει έχει διαφορά κάτω από το ήμισυ της τιμής που έχετε αγοράσει τα προηγούμενα» και διευκρινίζει ότι η τιμή πώλησης κάθε πλοίου προσδιορίζεται στα 20 εκατ. δολάρια. Στην ίδια επιστολή, ο εκπρόσωπος της ελληνικής εταιρείας «καρφώνει» το υπουργείο Εθνικής Αμυνας ότι αγόρασε τα πρώτα πλοία σε τιμή που ήταν υψηλότερη από αυτη που προσέφερε εκείνος κατά 30 εκατ. δολάρια! Δηλαδή, κάποια από τα αποβατικά πλοία αγοράστηκαν σε τιμή υπερδιπλάσια του τιμήματος που πρότειναν οι ίδιοι οι αντιπρόσωποι των Zubr. Η καταγγελία αυτή, από τον αντιπρόσωπο που είχαν επιλέξει οι ίδιοι οι Ουκρανοί, δημιουργεί τεράστια ερωτήματα για τη σκοπιμότητα της προμήθειας. Κυρίως όμως αποκαλύπτει τις μαύρες τρύπες μιας σύμβασης που ενδέχεται να ζημίωσε το Ελληνικό Δημόσιο το οποίο εμφανίστηκε να αγοράζει μεταχειρισμένο πολεμικό υλικό σε τιμή διπλάσια της προσφερόμενης.
Στην επιστολή του προς το ελληνικό Πεντάγωνο ο κ. Αρταβάνης υπογραμμίζει:
«Τα αερόστρωμνα πλοία που διαθέτουμε είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τα πλοία που έχετε προμηθευτεί, δεδομένου ότι το τέταρτο πλοίο που περιμένετε έπρεπε να το παραλάβετε από τον Απρίλιο του 2001 και δεν το έχετε παραλάβει για τεχνικούς λόγους και ποιότητα κατασκευής».
Προκαταβολή και… αγύριστη.
Τελικώς και η προμήθεια των ουκρανικών Zubr αποφασίστηκε να προχωρήσει. Και ενώ η ελληνική κυβέρνηση είχε δώσει στην Ουκρανία προκαταβολή περίπου 36 εκατ. δολάρια, διαπιστώθηκε ότι το ένα από τα δύο αποβατικά πλοία ήταν ακατάλληλο (παρουσίαζε πολύ σοβαρές ρωγμές). Η νέα ηγεσία του υπουργείου Αμυνας, την εποχή εκείνη υπό τον κ. Γιάννο Παπαντωνίου, αποφάσισε να μην παραλάβει το ουκρανικό πλοίο. Οι πωλητές αρνήθηκαν να επιστρέψουν την προκαταβολή και το Δημόσιο ακόμη και σήμερα δεν έχει λάβει πίσω τα χρήματα που είχε δώσει για να αποκτήσει ένα πλοίο που ήταν μάλλον εκθεσιακό και όχι για επιχειρησιακή χρήση.
Ούτε για παλιοσίδερα. Όταν το Χοβερκραφτ «τρελλάθηκε»…
Όταν το Μάιο του 2010, το Πολεμικό Ναυτικό παρόπλισε επισήμως ένα από τα τέσσερα γιγαντιαία αποβατικά. Τα υπόλοιπα τρία Χόβερκραφτ μόνο για τυπικούς λόγους ανήκουν στη δύναμη κρούσης του στόλου. Είναι ενδεικτικό ότι σε μία άσκηση το Zubr, που ξεκίνησε από τη βάση της Αμφιάλης, έφτασε ως την Ψυττάλεια και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στη βάση του επειδή οι μηχανές είχαν ανάψει!
Οταν προσπάθησε να δέσει, το πλοίο κινήθηκε με τη μεγίστη ταχύτητα συμπαρασύροντας αυτοκίνητα, μαντρότοιχους και ό,τι άλλο βρήκε στον δρόμο του έως ότου σταμάτησε έξω από τη διοίκηση αποβατικών δυνάμεων. Ακόμη και σήμερα τα ερωτήματα για τα μεταχειρισμένα ρωσικά Zubr που αποκτήθηκαν σε τιμή διπλάσια της κανονικής και κυρίως δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ δεν έχουν απαντηθεί.
ΠΗΓΗ : Εφημερίδα: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ – ΣΕΛ.22 (20.06.2010.
